تاریخچه شکلات

در قدیم، شکلات را با الهه حاصلخیزی مرتبط می‌دانستند. شکلات در قسمت آمریکای مرکزی، نوعی کالای لوکس محسوب می‌شد و از دانه‌های کاکائوهم به عنوان پول استفاده می‌کردند. درتهیه نوشیدنی‌های شکلاتی، دانه‌های کاکائو را با شیره انگور یا عسل مخلوط می‌کردند. نوشیدنی‌های تهیه شده با کاکائو را گرم، سرد یا ولرم می‌خوردند و برخی به آنها، پودر وانیل یا حتی فلفل شیرین و تند اضافه می‌نمودند.

اولین بار، کریستوفر کلمبوس کاکائو را برای نشان دادن به پادشاه و ملکه اسپانیا از آمریکا به اروپا آورد؛ و خیلی زود، این ماده جزو مواد غذایی قاره اروپا گردید. آن زمان از شکلات تنها در انواع نوشیدنی‌ها استفاده می‌شد که البته مقداری شکر به نوشیدنی اضافه می‌کردند تا تلخی آن گرفته شود. تا قرن ۱۷، شکلات در اروپا، ماده غذایی گران قیمتی محسوب می‌شد که تنها ثروتمندان سلطنتی از آن استفاده می‌کردند.

در سال ۱۸۲۸م، هلندی‌ها روشی اختراع کردند که طی آن، چربی دانه‌های کاکائو را می‌گرفتند و از آن، کره کاکائو تهیه می‌کردند. از باقی مانده دانه کاکائو هم پودر کاکائو تهیه نمودند. همچنین طی روشی دیگر، شکلات را قلیایی نموده و به این ترتیب، مزه تلخ آن را از بین می‌بردند. از آن زمان بود که شکلات‌ها به شکل امروزی تهیه شد. گفته شده که جوزف فرای، اولین کسی بود که در سال ۱۸۴۷م، شکلات‌های امروزی را عرضه نمود که به راحتی قابل خوردن باشند.

در سال ۱۸۶۷، فردی به نام دانیل پیتر، شمع ساز سوئیسی که به تازگی وارد کارخانه شکلات سازی پدر زنش شده بود، اولین شکلات شیری را عرضه نمود. در تهیه این نوع شکلات، او از شیر خشک استفاده می‌نمود. همسایه اش هنری نستله«Henry Nestle» که کارخانه تولید غذای کودک داشت (هم اکنون هم در سراسر دنیا از محصولات مختلف شرکت نستله استفاده می‌شود) به او برای تهیه شیر خشک کمک کرد. خشک کردن شیر روشی برای نگهداری دراز مدت از شیر است که از فاسد شدن سریع آن جلوگیری می‌کند.

تاریخچه شکلات در ایران

نام درخت کاکائو در زبان یونانی به مفهوم ” غذای خدایان ” و در اعتقاد آنان این درخت نشانه ” سلامتی و قدرت ” بود.سرخپوستان آمریکا پودر کاکائو را با شیره انگور یا عسل می‌آمیختند و با آن نوشیدنی لذیذی می‌ساختند.بعد‌ها اروپائیان برای درمان بعضی از بیماریها آن را بکار می‌بردند. اما ساخت شکلات جامد حدود ۲۰۰ سال پیش در سویس آغاز شد و تا سالها فقط برخی از اشراف ثروتمند اروپایی از این ماده غذایی استفاده می‌کردند. فیلم ” شکلات ” نشان می‌دهد که چگونه حتی چند دهه قبل، مردم منطقه‌ای از فرانسه وجود کارخانه شکلات سازی در مجاورت خانه‌های خود را نحس می‌دانستند و از فعالیت آن جلوگیری می‌کردند. ایرانیان از قدیم، ترکیباتی از پودر کاکائو با سایر مواد را برای ساختن بعضی از شیرینیهای سنتی بکار می‌بردند. اما تولید و مصرف شکلات در ایران نیز همچون بسیاری از کشورها سابقه‌ای چندان طولانی ندارد. اولین کارخانه شکلات سازی در ایران حدود ۶۰ سال پیش توسط دو برادر مهاجر روسی در تبریز راه اندازی شد. محصول این کارخانه تا مدتها فقط آب نبات و تافی برای بچه‌ها بود. این کارخانه و کارخانه‌های متعددی که بعد از آن بوجود آمدند، بتدریج دامنه فعالیت خود را گسترش دادند و انواع دیگری از محصولات را تولید کردند. در دهه‌های اخیر این شرکتها بطرف تولید شکلات‌های تخته‌ای و لقمه‌ای در قالب مجلسی حرکت کرده‌اند. بطوری که امروزه انواع تافی، کارامل، کرم کاکائو، کارولین و شکلات‌های مغزدار، فانتزی، تیره و روشن در اشکال مختلف با بسته بندی‌های مناسب تولید می‌کنند. از فن آوری پیشرفته در زمینه استفاده از دانه‌های روغنی کاکائو برخوردارند و برخی از آنها در سالهای اخیر بعنوان واحد‌های تولید کننده یا صادر کنند نمونه انتخاب شده و جوایزی هم دریافت داشته‌اند.

انواع شکلات

شکلاتها معمولا با شیر ترکیب شده و وارد بازار میگردند. هر قدر درصد شکلات استفاده شده بیشتر باشد شکلات سیاه تر و تلخ تر میشود. شکلاتها از ۱۰٪ (شکلات سفید) تا ۹۹٪ (دارک چاکلت) درجه بندی میشوند. معمولاً اسانس نعنا، پرتقال، موز، توت فرنگی و... را برای طعم دادن به شکلات اضافه می‌کنند.

در شکلات‌های تخته‌ای از مغز میوه جات مثل، گردو، فندق، بادام زمینی و... استفاده می‌شود. گاهی عسل، کارامل، مربا، کشمش یا شراب هم در تهیه شکلات به کار می‌رود. شکلات یکی از معروف ترین اسنک‌ها در همه جای دنیاست.

شکلات ایرانی

حدود ۱۰۰۰ واحد صنعتی با ظرفیت تولید سالانه حدود یک میلیون تن شیرینی و شکلات در ایران فعالیت دارند. اما حجم تولید آنها بیش از ۶۰ درصد ظرفیت آنها نیست و فقط کمتر از ۱۰ درصد از آنچه تولید می‌کنند به خارج صادر می‌شود.صادرات شکلات ایرانی در دهه اخیر افزایش چشم گیری داشته و اوج این افزایش در زمستان ۱۳۸۴ هنگامی بود که بدنبال انتشار چند کاریکاتور توهین آمیز نسبت به پیامبر اسلام در یکی از جراید دانمارک و تغییر نام شیرینی دانمارکی به ” گل محمدی”، بعضی از کشور‌های اسلامی شکلات دانمارکی را تحریم کردند و دانش آموزان کشور‌های حوزه خلیج فارس در یک اقدام نمادین شکلات‌های دانمارکی را در سطل زباله ریختند و بجای آن شکلات ایرانی دریافت کردند. امروز شکلات ایرانی غیر از کشور‌های همسایه و حوزه خلیج فارس به اروپای غربی، غرب افریقا، کاناداو استرالیا صادر می‌شود. با این حال مجموع صادرات شیرینی و شکلات ایران چیزی حدود یک درصد از صادرات غیر نفتی ایران است. در سالهای اخیر دست اندر کاران این رشته با بر پایی نمایشگاهها تلاش می‌کنند تا با مشارکت شرکتهای خارجی معتبر سهم بیشتری از بازار جهانی را بدست آورند.

شکلات را به حیوانات خانگی ندهيد

مصرف شکلات برای سگ‌ها و دیگر حیوانات کوچک جثه و همچنین برای اسب‌ها مضر است و همچون سم در بدن آنها عمل می‌کند. این بدان دلیل است که شکلات، حاوی موادی است که بدن این جانوران قادر به هضم آنها نمی‌باشد. اگر به این دسته از حیوانات شکلات دهیم، ممکن است دچار حالت غش، حملات قلبی، خونریزی داخلی و در نهایت مرگ شوند.